Poznaj pomniki sportowców w Warszawie. Polscy sportowcy i trenerzy na warszawskich pomnikach
Spis treści:
Kazimierz Górski – pomnik w Warszawie
Nasze zestawienie warszawskich pomników ludzi świata sportu zaczynamy od pomnika Kazimierza Górskiego (1921-2006). Legendarny polski trener (nazywany „Trenerem tysiąclecia”), pod wodzą którego polska reprezentacja piłkarska odnosiła największe sukcesy w swej historii, znajduje się tuż obok Stadionu Narodowego w Warszawie. Figura Górskiego stoi na postumencie i łącznie pomnik ma ponad 3 metry wysokości.
Kazimierz Górski ubrany w sportowy dres z naszywką z polskim orłem na piersi, pewnie kroczy, trzymając pod lewą ręką piłkę. Symbolicznie odchodzi od stadionu, a może po prostu tak Górskiego ustawiono, aby pomnik najczęściej był fotografowany w towarzystwie budowli stadionu, mającego biało-czerwone barwy. „Dopóki piłka w grze, wszystko jest możliwe” – taki cytat znalazł się na tablicy przy pomniku i wybrali go w głosowaniu polscy kibice.
Jak powiedział autor rzeźby Górskiego, rzeźbiarz Marek Maślaniec, jest to największy dotychczasowy monument w jego karierze. Zainspirowało go zdjęcie Kazimierza Górskiego z 1974 roku, na którym pewnie kroczył po murawie stadionu.
Pomnik odsłonięto w marcu 2015, w obecności syna trenera, Dariusza Górskiego. Jest zlokalizowany na promenadzie, od strony Ronda Waszyngtona. Inicjatorem powstania pomnika była Fundacja Kazimierza Górskiego, powstała w 2011 roku.
Kazimierz Deyna – pomnik obok stadionu Legii
Do dziś prawdopodobnie najsłynniejszy polski piłkarz, Kazimierz Deyna (947-1989), cieszy się zasłużonym autorytetem wśród kibiców Legii. Nic więc dziwnego, że pochodzący ze Starogardu Gdańskiego legendarny napastnik, swój pomnik ma w pobliżu stadionu Legii Warszawa. To z tym klubem związał się najdłużej (lata 1966-1978) i do dziś głównie z nim jest kojarzony. To na stadionie Legii przy ul. Łazienkowskiej 3, otwartym w 1930 roku zdobywał najwięcej goli.
Powstały z inicjatywy kibiców Legii pomnik Deyny, wybrano z 20 zgłoszonych na konkurs projektów. Autorem jest Tomasz Radziewicz. Dynamiczna postać Deyny (z numerem 10 na plecach) z piłką przy stopie prawej nogi, szykuje się do strzału. Figura ma 2,2 m wysokości czyli trochę więcej niż rzeczywista postać człowieka. Stoi na półmetrowej wysokości cokole. Aż prosi się, aby zrobić sobie przy niej pamiątkowe zdjęcie.
Na cokole jest tylko 5 liter: DEYNA. Wszyscy i tak wiedzą kim Deyna był, jakie miał osiągnięcia piłkarskie i dlaczego zapisał się w annałach historii polskiej piłki nożnej.
Pomnik odsłonięto 6 czerwca 2012, tuż przed przed początkiem mistrzostw Europy w piłce nożnej 2012, które odbywały się w Polsce i na Ukrainie. Kilka meczów rozegrano także w Warszawie, na zbudowanym niewiele wcześniej Stadionie Narodowym, oddalonym kilka kilometrów od stadionu Legii Warszawa.
Legendarny polski trener – Feliks Stamm
Feliks Stamm (1901-1976), to kultowa postać polskiego boksu. Przed II wojną światową był zawodowym podoficerem wojskowym. Od lat 20-ych walczył na bokserskim ringu jako zawodnik, prowadził walki bokserskie jako sędzia oraz zaczynał karierę trenerską. Oficjalnie stoczył tylko 13 walk (z czego 11 wygrał i jedną zremisował). W 1936 roku został trenerem reprezentacji polskich pięściarzy. Był nim także po wojnie.
Pod jego okiem trenowali słynni polscy bokserzy, ale było to tak dawno, że wymienianie ich imion i nazwisk fanom sportu zapewne niewiele powie. Dla zawodników był niczym ojciec, stąd nazywano go „papa Stamm”.
Od 2019 r. jego pomnik stoi w Warszawie, w parku Mirowskim, nieopodal dawnej Hali Gwardii (centrum powojennego bosku) oraz Hali Mirowskiej w Warszawie. Stamm, pewnie stojący w swetrze i dresie sportowym, z rękawicami bokserskimi oraz ręcznikiem przewieszonymi przez szyję, spogląda przed siebie. 2,4-metrowej wysokości figura z metalu, stoi na 20-centymetrowym podeście. Można ją dotknąć i obok się sfotografować.
Inicjatorką budowy pomnika była prawnuczka trenera, Paula Stamm i jej Fundacja im. Feliksa Stamma. Pomnik sfinansował biznesmen Zbigniew Jakubas, a autorem pomnika jest bułgarski rzeźbiarz Lubomir Grigorow.
Inne pomniki i rzeźby sportowe w Warszawie
To chyba komplet, jeśli chodzi o warszawskie pomniki przedstawiające konkretnych sportowców. W polskiej stolicy jest też kilka pomników i ogólnodostępnych rzeźb o tematyce sportowej. Najwięcej z nich stoi obok Muzeum Sportu i Turystyki (Żoliborz, ul. Wybrzeże Gdyńskie 4), które fani polskiego sportu na pewno powinni odwiedzić. Jest tu szermierz, kolarze, bokser i bramkarz. Są zapaśnicy i piłkarze ręczni (szczypiorniści).
Przy Stadionie Narodowym, niedaleko wspomnianego wyżej pomnika Kazimierza Górskiego (przy wejściu nr 3), jest rzeźba „Sztafeta”, przedstawiająca trzech biegaczy. Odsłonięto ją w 1955 roku i łącznie z postumentem ma 4,5 metra wysokości. W 2008 r. niszczejący pomnik został odrestaurowany.
Pomniki sportowców w Warszawie i zdjęcia: (c) Casinosport.pl
Zobacz też:
> Sport w Lublinie
